Bisschop Jean-Marc Eychenne van het Zuid-Franse diocees Pamiers gaat op 16 oktober voor in een verzoeningsdienst in de parochie van Montségur. Hij wil er vergeving vragen voor het verbranden van 225 katharen in 1244.
Mgr. Jean-Marc Eychenne
Nota bene: dit bericht roept nogal wat reacties op, zie onderaan. Dat er geen dominicanen meedoen is echter geen beslissing van de Orde, laat staan beleid. Voor zover bekend zijn er alleen lokale dominicanen uitgenodigd om mee te doen, zij maakten een eigen afweging, die niet bekend is, maar waar de woordvoerder in ieder geval begrip voor toont.
De Orde van de Predikers heeft op tal van plaatsen en momenten genuanceerd en duidelijk uitspraken gedaan over de inquisitie.
–
De verzoeningsdienst betreft de verbranding van katharen na de inname van het kasteel van Montségur in 1244 door kruisridders. Voor de herdenking van de gebeurtenissen zijn de gemeenschap van Montségur en vertegenwoordigers van de lokale Occitaanse cultuur uitgenodigd.
Het bisdom heeft ook contact gezocht met de lokale vertegenwoordigers van de orde van de dominicanen, die in diezelfde tijd in dit gebied is ontstaan, maar die sturen geen afvaardiging. ‘Voor hen is het niet gemakkelijk’, zegt Eduard de Laportalière, priester van het bisdom, vandaag in het Nederlands Dagblad.
‘Het raakt aan hun wortels. Zij blijven liever op het terrein van historisch onderzoek, terwijl wij juist een pastorale insteek willen kiezen. Dominicus had een voortreffelijke insteek: hij wilde een theologisch debat met de katharen. Nooit heeft hij het geweld aangemoedigd of goedgekeurd’, aldus Laportalière. Later raakten de dominicanen echter sterk betrokken bij de inquisitie.
De woordvoerder van het bisdom benadrukt dat het een lokaal initiatief van de bisschop is. Mgr. Eychenne wil ermee gehoor geven aan de oproep van paus Franciscus om tijdens dit jubeljaar daden van barmhartigheid te stellen.
Het Pays Cathar wordt beschouwd als de geboortegrond van de Orde van de Predikers: Dominicus begon er in 1205 te verkondigen vanwege de wijd verspreide beweging van de katharen, en nam daarbij veel praktische elementen van hen over.
Op het programma staan een dienst met een spijtbetuiging en een stille tocht naar de voet van de berg Montségur. Deze berg was het laatste bolwerk van de katharen in de Pyreneeën.
Monument onderaan Montsegur, op de plaats waar meer dan 200 katharen werden verbrand in 1244.
Bij de verovering van de berg door kruisridders werden 225 katharen samen met hun bisschop als ketters verbrand, omdat ze weigerden zich tot het katholieke geloof te bekeren. Deze gebeurtenis markeerde het einde van de drie Albigenzische Kruistochten.
De katharen, ook wel Albigenzen genoemd, waren de aanhangers van de grootste middeleeuwse sekte die zich vanaf het midden van de 12de eeuw over zowat geheel West-Europa, vooral in Zuid-Frankrijk en Noord-Italië, verbreidde. Daarvan vormden de katharen in Zuid-Frankrijk de hechtst georganiseerde groep.
Bron: KRO-NCRV en Nederlands Dagblad.