Het zoeken van het Rijk Gods nam in kerkelijke kring vaak het karakter aan van een actieprogramma. Het gaat echter om een mentaliteit.
Jezus stelt de natuur zelf voor als leermeesteres om ons af te helpen van onze zucht om alles naar onze hand te zetten – tot en met de natuur zelf. Want de natuur leert iets anders. ‘Het leven is meer dan eten en het lichaam meer dan kleding. Kijk naar de raven, ze zaaien niet en oogsten niet,[…] het is God die ze voedt’ (Lc12,23-24). ‘Kijk naar de lelies, hoe ze groeien. Ze werken niet en weven niet’ (12,27). ‘Daarom moeten jullie je geen zorgen maken over de dag van morgen, over wat je zult eten en drinken. Hou je niet bezig met wat de volken najagen, bezit, rijkdom, bestaanszekerheid. God weet wat jullie nodig hebben, zoals Hij ook de raven en de lelies rijk bedeelt. Nee, doe wat echt belangrijk is: het koninkrijk zoeken en de rest zal God jullie erbij geven’ (Lc 12,28-31).
Het gaat niet om zorgeloosheid als zodanig, maar om het leggen van de juiste prioriteit, en dat is het rijk Gods
Het zoeken van dat rijk heeft in kerkelijke en christelijke kring in de afgelopen decennia vaak het karakter aangenomen van een actieprogramma. Denk bijvoorbeeld aan het in de jaren 80 door de Wereldraad van Kerken opgestarte programma van het Conciliair Proces dat een integrale aanpak beoogde van vrede, gerechtigheid en heelheid van de schepping. Een goed en nodig programma.
Maar de schriftlezingen van vandaag, op de feestdag van Franciscus, wijzen op een andere insteek. Ze sturen aan op een andere mentaliteit.
In zijn recente en prachtige en encycliek over het behoud van de schepping, Laudato si, zegt paus Franciscus het aldus: ‘Wij wijzen elke despotische en onverantwoorde overheersing van de andere schepsels door het menselijk wezen af . Het uiteindelijke doel van de andere schepsels zijn niet wij. Integendeel, alle gaan samen met ons en door ons verder naar het gemeenschappelijke doel dat God is (Laudato si, par. 83).’
We maken deel uit van Gods schepping, niet meer en niet minder.
*
Genomen uit de preek van Leo Oosterveen o.p. in het Oecumenisch City Pastoraat in Nijmegen, op de feestdag van Franciscus, 4 oktober 2015.